Leo (48) en Annuska (47) de Jongh de Leeuw-Ogink hebben samen agrarisch bedrijf De Jonghe Leeuw. Ze zijn een van de meer dan dertig deelnemende bedrijven aan LandvanWaarde. Wat is hun ervaring als projectdeelnemer?

Door: Rina Scharpert

In 2014 kochten Leo en Annuska in Wijhe dit voormalige veehouderbedrijf van destijds 15 hectare. Ze zetten deze om naar akkerbouw en inmiddels bewerken ze bijna 30 hectare en houden ook hobbyvee. Hun bouwplan is gevarieerd: aardappelen, suikerbieten, rode en gele uien, mais, brouwgerst, baktarwe en blauwmaanzaad. Verder hebben ze 2 ha wilgentenen en een hoogstamboomgaard. Hun bedrijfsnatuurplan bestaat onder meer uit 1 hectare kruidenrijk grasland en meer dan 1,5 hectare akkerranden met een inheems bloemenmengsel en 2 hectare voedselakkers met een granenmengsel dat in de winter blijft staan als voedsel voor natuurlijk inheems wild.

Toekomstverwachting

‘Een bedrijfsvoering waarbij meer dan tien procent van ons bedrijfsoppervlakte aan natuur opgaat, zorgt natuurlijk voor inkomstenderving, maar wij voelen ons daar goed bij. In de toekomst gaat het meer die kant op’, verwacht Annuska. Leo en Annuska combineren het bedrijf met een vaste baan. Het bedrijf is te klein is om er een volwaardig inkomen uit te halen. Leo werkt als onder andere als planner/verkoper bij een bedrijf voor openhaarden en kachels. Annuska werkt bij het Dominicanenklooster in Zwolle. ‘Voorheen boerden we in de Hoekse waard waar we al de richting van duurzaam ondernemen insloegen en actief waren met akkerrandenbeheer en deden we mee met project Bloeiend Bedrijf. Ook ons lidmaatschap van Stichting Veldleeuwerik, waarin akkerbouwers elkaar onderling versterkten om steeds duurzamer en natuurinclusiever te ondernemen, bracht ons verder, blikt Leo terug.

(Nog) niet biologisch

‘Momenteel zijn onze gronden nog niet geschikt om volledig biologisch te gaan. We telen onze gewassen zoveel mogelijk met, liefst vaste, organische mest en met zo weinig mogelijk kunstmest. Verder stellen we bespuitingen van de gewassen zoveel mogelijk uit en proberen we met een zo laag mogelijke dosering te spuiten. Daarnaast hebben we een ruime vruchtwisseling van een keer per zes jaar. Zo krijgen grondgebonden ziektes minder kans. Voorts telen we extra granen voor structuurverbetering van de grond, want we hebben hier zware rivierklei’, licht Leo toe. ‘We ondernemen door te kiezen van het beste van de gangbare en biologische landbouw; het moet praktisch inpasbaar zijn, maar vooral letten we op duurzaamheid.’

Functionele cultuurhistorie

‘Het meest trots zijn we op het herstellen van cultuurhistorische elementen op ons bedrijf, maar dan wel op een functionele manier. Onze boomgaard bijvoorbeeld. Ook zijn we bezig heggen weer terug te plaatsen in het kruidenrijk grasland en hebben we hier de natuurlijke oevers weer teruggebracht en kievitsbloemen teruggeplaatst. Daarnaast hebben we er juist voor gekozen om de percelen niet te vergroten en doen we aan weidevogelbeheer’, vertelt Annuska.

Experimenteren

Leo: ‘Op ons bedrijf is alles een kwestie van balans, maar ook van experimenteren. Zo gaan we in 2021 experimenteren met bankerfields tussen de uien, een strook met Facelia. Op dit paarse bloempje komen bijen en de natuurlijke vijanden, ter beheersing van trips in uien, af. Dat kost wel weer een productiestrook, maar de verwachting is dat het gewasbeschermingsmiddelengebruik zo omlaag gaat en daarmee de onkosten. Ook vergrassen de akkerranden en daarom willen we ze nu op een ander moment inzaaien om te kijken of we zo het onkruid kwijt raken, maar het boer zijn moet wel voorop staan’.

Gesprekken bij het verkoopstalletje

‘Onze aanpak voor biodiversiteit is voor ons zo gewoon, dat we er al bijna niet meer bij stil staan. Belangrijk is dat je zelf in je aanpak gelooft en het met liefde doet. Toen het project LandvanWaarde op ons pad kwam, zagen wij dat als een mooie kans. Een groot percentage van onze bedrijfsoppervlakte hadden we toch al in natuurlijk beheer. Voor ons zijn er eigenlijk alleen maar voordelen, waar we graag gebruik van maken. We krijgen onkostenvergoedingen voor natuurbeheer en kunnen een extra stuk land pachten. Ook voelt deelnemen aan het project als een stukje waardering. Ik merk ook dat onze bedrijfsvoering positief werkt voor ons imago. Mensen vinden het vooral leuk om bloemen te plukken uit onze bloemenranden. Ik heb er spandoeken bijgezet met uitleg waarvoor de bloemenranden dienen en dat ze door onze aardappelen en uien te kopen ze direct de akkerranden ondersteunen. Vaak leidt dat in ons verkoopstalletje tot goede gesprekken. Daar bereik je veel mee’, besluit Annuska.